Melanoom behandeling

Patiënten met een verwijzing van de huisarts in verband met een verdachte moedervlek kunnen snel terecht. Tijdens het Dermatologie spreekuur beoordeelt de dermatoloog het verdachte plekje en controleert hij/zij de rest van de lichaam/huid. De dermatoloog zal naast het blote oog ook een zogenoemde dermatoscoop gebruiken waarbij veel meer detail te zien is. Aan het einde van het polibezoek vertelt de dermatoloog of er op basis van het onderzoek aanwijzingen zijn voor de aanwezigheid van een melanoom.

Indien er aanwijzingen zijn dat de verdachte plek een melanoom betreft, wordt dit stukje huid in zijn geheel verwijderd door een dermatoloog, chirurg of plastisch chirurg. Dit gebeurt op de poliklinische operatiekamer. Bij een sterke verdenking zal dit nog op dezelfde dag worden verwijderd. Vervolgens wordt het stukje weefsel naar het laboratorium gestuurd voor onderzoek door de patholoog. Na het bewerken van het stukje huid bekijkt de patholoog het onder de microscoop om vast te kunnen stellen of er wel of geen sprake is van een melanoom.

De uitslag van dit onderzoek duurt een aantal dagen. Omdat dit een spannende tijd is, wordt er altijd zo snel mogelijk weer een afspraak gemaakt om de uitslag met de  dermatoloog te bespreken en de hechtingen te verwijderen. Indien het weggehaalde stukje huid geen kwaadaardige cellen bevat, is geen verdere behandeling nodig. Wanneer blijkt dat het om een melanoom gaat, is verdere behandeling noodzakelijk en kunnen er aanvullende onderzoeken nodig zijn.

Wanneer er sprake is van een melanoom, is over het algemeen aanvullend onderzoek nodig om te bepalen of er uitzaaiingen zijn en/of om de situatie verder in kaart te brengen.

De uitslagen van de onderzoeken worden tijdens een vaste patiëntenbespreking besproken door het gespecialiseerd behandelteam en het team formuleert een behandeladvies. De patiënt stelt samen met zijn/haar specialist het definitieve behandelplan vast.

Wanneer door de patholoog is bevestigd dat het om een melanoom gaat, zal altijd een tweede operatie volgen die wordt uitgevoerd door de oncologisch chirurg. Tijdens deze operatie zal het litteken en een marge van 1-2 cm daaromheen operatief worden verwijderd. Dit is een voorzorgsmaatregel om eventueel nog aanwezige melanoomcellen te verwijderen, waarbij de grootte van de marge afhankelijk is van de diepte/dikte van het melanoom. Het verwijderde stuk huid zal opnieuw worden bekeken door de patholoog om te kijken of zich hierin nog melanoomcellen bevinden.

Afhankelijk van de omstandigheden kan de chirurg voorstellen om een schildwachtklierprocedure uit te voeren. Hierbij wordt tijdens de tweede operatie tevens de schildwachtklier verwijderd om te onderzoeken of hier ook melanoomcellen in zitten. Indien dit het geval is, zullen alle lymfeklieren rondom de schildwachtklier verwijderd worden. De uitslag van de tweede operatie en eventueel de schildwachtklierprocedure krijgt u van de chirurg.

Bij een minderheid van de patiënten zal er op een gegeven moment een uitzaaiing ontstaan. Als dit beperkt blijft kan het operatief verwijderd worden. Als dit niet meer mogelijk is, volgt een verwijzing naar de afdeling oncologie in het LUMC. Daar kunnen verschillende soorten therapie gegeven worden, bijvoorbeeld radiotherapie (bestraling), chemotherapie of andere medicamenteuze therapie. Echter, geen van deze behandelingen kan volledige genezing bewerkstelligen.

Afhankelijk van de dikte van het melanoom, wordt de controlefrequentie bepaald. Bij dunnere melanomen volstaat een eenmalige controle na ongeveer 3 maanden. Bij dikkere melanomen zijn frequentere controles bij de dermatoloog of chirurg nodig. De lymfeklieren en huid worden dan nagekeken. Daarnaast is er in de nazorgfase ook veel aandacht voor psychosociale begeleiding en ondersteuning.

Naast deze controles is het belangrijk dat de patiënt zelf ook blijft letten op veranderingen of klachten van de huid en/of lymfeklieren. Als het melanoom is verwijderd, volgt vrijwel altijd een periode waarbij de meeste patiënten onzeker zijn over allerlei huidafwijkingen. Bij twijfel is het advies om altijd contact te zoeken met de huisarts of dermatoloog, wij proberen dan de vlek binnen één week te beoordelen.