Schildklieroperatie

Een operatie aan uw schildklier kan om verschillende redenen nodig zijn. Kort samengevat:

• De schildklier werkt te hard. Als dat niet met medicijnen in de hand te houden is kan een operatie noodzakelijk zijn.
• Er zit een knobbel in de schildklier. Die knobbel kan de oorzaak zijn van het te hard werken van de schildklier, maar het kan ook een kwaadaardig gezwel zijn.
• De schildklier kan vele knobbels bevatten en zo groot zijn geworden dat u last hebt met ademhalen en slikken.
• De knobbels kunnen ook een cosmetisch probleem zijn. Om deze redenen kan het nodig zijn de schildklier geheel of gedeeltelijk te verwijderen.

We onderscheiden 3 soorten operaties:

• Totale thyreoïdectomie: Gehele verwijdering van de schildklier, bijvoorbeeld bij sommige vormen van schildklierkanker.
• Subtotale thyreoïdectomie: Het grotendeels verwijderen van beide helften van de schildklier, bijvoorbeeld bij een te hard werkende of een te grote schildklier.
• Hemithyreoïdectomie (lobectomie): Het geheel verwijderen van één helft van de schildklier. Bijvoorbeeld bij een knobbel in die helft van de schildklier, waarbij het onduidelijk is of de knobbel goedaardig of kwaadaardig is.

Een schildklieroperatie wordt gedaan onder algehele narcose en duurt ongeveer anderhalf à twee uur. De anesthesist geeft u informatie over de narcose. Tijdens de operatie ligt u met het hoofd zover mogelijk achterover. Er wordt een horizontale snee laag in de hals gemaakt, waarna de schildklier over het algemeen gemakkelijk kan worden bereikt en geheel of gedeeltelijk wordt verwijderd. Van belang daarbij is natuurlijk om de stembandzenuwen en de bijschildklieren te sparen. Afhankelijk van het soort operatie laten we soms een drain (een slangetje met een potje eraan) in het operatiegebied achter om bloed, dat zich daar nog verzamelt, af te voeren. Meestal kan deze drain na 24 uur worden verwijderd. 

Meestal hoeft u na de operatie geen medicijnen meer te gebruiken om de schildklierfunctie te regelen. Wel moet uw internist poliklinisch controleren of de schildklierfunctie goed blijft. Uiteraard is het bovenstaande afhankelijk van de reden van uw operatie. In het geval van een kwaadaardig gezwel kan het allemaal anders zijn, de nabehandeling wordt dan nader bepaald. 

De pijn na de operatie valt over het algemeen mee en is te vergelijken met een keelontsteking. De pijn verdwijnt in een paar dagen. De wond geneest snel en meestal met een 'fraai' litteken. In de regel kunt u 1 of 2 dagen na de operatie naar huis. Uw werk kunt u daarna snel hervatten. Soms laat de arts na de operatie opnieuw uw stembandfunctie door de KNO-arts controleren.

Geen enkele operatie is zonder risico's. Ook bij een operatie aan de schildklier is de normale kans op complicaties aanwezig, zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Daarnaast is er nog een aantal specifieke complicaties mogelijk. Hoe ingewikkelder de operatie, des te meer kans op beschadiging van de structuren die vlakbij de schildklier liggen. Bij verwijdering van de helft van de schildklier is de kans op specifieke complicaties heel klein (minder dan 0,1%). Bij verwijdering van het grootste deel van beide helften of van de gehele schildklier wordt het risico iets groter.

Specifieke complicaties kunnen zijn:

• Letsel van de stembandzenuw. Dit blijkt meestal na een tijd over te gaan. Als een stemband daardoor toch nog slecht functioneert, kunt u met de hulp van een logopedist(e) het praten weer heel goed leren. Hard spreken of roepen is dan echter niet meer mogelijk. Ook als de stembandzenuw niet wordt beschadigd kunnen er stemveranderingen optreden. Dit kan het gevolg zijn van beschadigingen van de halsspieren of van andere zenuwtakjes. 
• Tekort aan bijschildklierhormoon. Als er bij de operatie bijschildkliertjes zijn beschadigd of verwijderd kan een tekort aan bijschildklierhormoon ontstaan. Dit is te merken aan tintelingen in de vingertoppen en in het ergste geval aan spierkrampen. Met kalktabletten en vitamine D-preparaten kan dit goed worden behandeld.  
• Er is te veel schildklier weggehaald. Als er te veel schildklierweefsel is weg-gehaald zal de schildklier te weinig hormoon produceren. Dit kan klachten veroorzaken als snelle vermoeidheid, traagheid en kouwelijkheid, terwijl ook constipatie, een droge huid, droog worden en uitval van het hoofdhaar, opzwellen van de oogleden en een dikke tong kunnen ontstaan. Deze symptomen zijn gemakkelijk te bestrijden met tabletjes schildklierhormoon.
• Er is te weinig schildklier weggehaald. Als er te weinig schildklierweefsel is weg-gehaald bij een patiënt die tevoren een te hard werkende schildklier had, dan blijft die situatie bestaan. Dit kan meestal goed met medicijnen worden gecorrigeerd.

Over het algemeen is een schildklieroperatie een veilige operatie met weinig complicaties en een vlot herstel.