Na een normale slaap voelt u zich overdag uitgerust en fit. Dit heeft met de duur en de kwaliteit van de slaap te maken.
Het slaappatroon volgt in de regel een vast patroon. Het bestaat uit vier tot vijf blokken van telkens 1,5 tot 2 uur. Elk blok is op zijn beurt onderverdeeld in verschillende fasen:
De behoefte aan slaap is bij iedereen anders. Gemiddeld slapen Nederlanders zo'n 7,5 uur per nacht. Er zijn mensen die korter of langer slapen, maar dit kan ook problemen met zich mee brengen.
Er zijn meerdere soorten slaapstoornissen, hieronder leest u meer informatie:
Slaaptekort wat samen gaat met klachten bij het functioneren overdag: vermoeidheid, slaperigheid, prikkelbaarheid, verminderde concentratie en prestatie. Het slaaptekort kan het gevolg zijn van in- en/of doorslaapproblemen. Bij kortdurende slapeloosheidsklachten is de oorzaak meestal bekend. Bij langer durende slaapproblemen is de aanleiding doorgaans niet meer te achterhalen. In dat geval kan onderzoek nuttig zijn.
Bij het rusteloze benen syndroom (RLS) treden vervelende en onbehagelijke, kriebelende, tintelende of brandende sensaties in de benen op. Ze dwingen de benen tot bewegen. Door het bewegen worden deze sensaties minder. Deze klachten komen voor tijdens rust, met name in de avonduren. Dit kan het inslapen en soms ook het doorslapen bemoeilijken.
Dit verschijnsel wordt gekenmerkt door periodieke beenbewegingen tijdens de slaap. Het zijn schokkende bewegingen die ritmisch optreden. Hierdoor komt u van een diep slaapstadium in een minder diep slaapstadium terecht. Met als gevolg een onrustige slaap en niet uitgerust opstaan. De periodieke beenbewegingen gaan vaak in meer of mindere mate gepaard met rusteloze benen.
Bij 80% van de bevolking komt af en toe een lichte mate van tandenknarsen voor. In 5% van de gevallen leidt dit tot vervelende klachten. Het probleem wordt veroorzaakt door ritmische bewegingen van de kaakspieren. Deze leiden tot kauw- en bijtbewegingen en soms tot een knarsend geluid én kan het gezichts- of hoofdpijn geven. We kunnen deze bewegingen soms zien in de slaapregistratie; een tandarts kan het ook zien aan de tanden die té snel afslijten.
Narcolepsie is een slaap-waakstoornis. Typerend voor mensen met narcolepsie is overmatige slaperigheid en onbedwingbare slaapaanvallen overdag. Narcolepsie wordt daarnaast gekenmerkt door andere symptomen zoals:
Een vreemde gedraging vanuit de diepe slaap is slaapwandelen. Dit is het gevolg van bijna wakker worden uit deze slaapfase zonder dat u zich daar zelf bewust van bent. Slaapwandelen kenmerkt zich door automatisch handelen, verward zijn en niet op prikkels reageren. Er zijn verschillende vormen van slaapwandelen: rechtop gaan zitten in bed, rondwandelen in de slaapkamer of in huis, schreeuwen of heftig met de armen en/of benen bewegen.
Een speciale aandoening is de REM-sleep behaviour disorder (RBD). Dit is een stoornis in de slaap waarbij de voor REM-slaap karakteristieke slaapverlamming niet of verminderd optreedt, waardoor iemand slapend in staat is zijn droom uit te leven.
Klachten over een verstoorde slaap komen vaak voor. Toch zijn er ook soms dingen die u zelf kunt proberen om de klachten te verminderen. Bekijk een filmpje over slaapproblemen op de website thuisarts.nl.
Soms gaan de klachten vanzelf over. Als de klachten langer aanhouden dan drie maanden en er gevolgen zijn voor het functioneren overdag, kan verder onderzoek zinvol zijn.
Www.snelbeterinjevel.nl biedt online trainingen aan om zelfstandig te werken aan slaap-, pieker- of stressklachten. Een training bestaat uit oefeningen die u kunnen helpen om uw klacht te verminderen.